Aslı'nın Köşesi

Susam Sokağı'ndan Cik!'e yolculuk...

Susam Sokağı'nı hatırlar mısınız? Çocukluğumun en güzel televizyon programlarından biriydi. Son zamanlarda sık sık gündeme gelen 'eğlenirken öğrenmeyi' en güzel deneyimlediğim programdı Susam Sokağı... Kırpık, Edi ile Büdü, Kurabiye Canavarı vardı. Ama aralarında en unutulmazı dev gibi cüssesiyle Minik Kuş'tu. Turuncu renkli tüyleri, sevimli ses tonu ve iyimserliğiyle neredeyse tüm çocukların  kahramanı olan Minik Kuş benim de vazgeçilmez karakterimdi.

Ama şimdi Susam Sokağı'nı, çocukluk anılarımı bir kenara bırakayım. Hatta siz de bir süreliğine tüm bildiklerinizi unutun ya da en azından unutmuş gibi yapın. Çünkü sizi bambaşka bir Minik Kuş ile tanıştıracağım.

Bebeğe benzeyen, peşinde dört kişinin bulunduğu bir Minik Kuş hayal edin. Dürbünlü adam, karısı, uçmak isteyen bir çocuk ve ülkenin en ünlü kurtarıcısı... Tüm bu sıradışı öyküyü anlatan ise Hayykitap'tan çıkan Cik! adlı bir kitap. Kanatlı tuhaf bir kuş bebekle birlikte onların da değişen hayatlarını anlatan Cik!, sevgi, aile, özgürlük, arkadaşlık, dayanışma üzerine de sözü olan çağdaş bir klasik aslında. Yayımlandığı ülkelerde çok severek okundu, ödüller aldı; tuhaf, sıradışı, komik ama sevgileri, korkuları, hayalleriyle bir o kadar da sıcacık kahramanlarıyla unutulmazlar arasına girdi. Hollandalı şair-yazar Joke van Leeuwen’ın yazdığı kitap Türkiye'de de yayımlandıktan sonra gerek hikayesi gerekse eğlenceli anlatımlarıyla en çok okunanlar arasında.

İnsan mı kuş mu?

“Üç çizgi alın. Hafifçe bükün onları. Uçlarından birbirine yanaştırın. İşte size bu öykünün başladığı yer...” “Günlerden bir gün, dürbünüyle kuş gözlemeye çıkan Warre, çalılıkların dibinde yatan tuhaf görünümlü minik bir şeye rastlar. Onun bebeğe benzeyen bir kuş mu, yoksa kuşa benzeyen bir bebek mi olduğunu bir türlü kestiremez. Çünkü bu miniğin kanatları vardır! Warre kuş bebeği alıp evine götürür; karı-koca ona çok bağlanırlar, onu sıradan bir kız çocuğuymuş gibi eğitmeye, terbiye etmeye çalışırlar. Önceleri sadece "cik" sesi çıkaran kuş bebeğe birkaç kelime öğretirler ama, işler hiç de istedikleri gibi gitmez...” İşte böyle başlıyor Cik!'in ilk satırları. Ve daha ilk andan itibaren renkli olduğu kadar absürd bir kitabı okuduğunuzu hissetmeye başlıyorsunuz. Sayfalar arasında hızla ilerlerken yavaş yavaş Minik Kuş ile tanışmaya başlıyorsunuz. O aslında tıpkı bir insana benzeyen ama bir yandan kanatlarıyla da kuşu andıran biri. Yeni yeni ötmeyi hatta konuşmayı, yemek yemeyi, uyumayı, uçmayı öğreniyor Minik Kuş. Öyle ki onu bulan aile onu bebek arabasında bile taşıyor.

Satırlar arasında ilerlerken bir yandan da insanlar ve hayvanlar arasındaki farklılıklara dikkat çekiliyor kitapta. Onu sahiplenenler bir yandan uçamadıkları için hayıflanırken diğer yandan yetenekleri ölçüsünde piyano çalabildiklerini, dans edebildiklerini düşünüp şanslı olduklarını hissediyorlar. Ardından ise bir bebeğin gelişimindeki gibi Minik Kuş'un maceraları başlıyor. Cik!'in tamamını burada anlatacak, aktaracak değilim elbette. Ama oldukça renkli bir kurgusunun olduğunu söylemek hiç de yanlış olmaz. Bu yüzden de temposu hiç düşmüyor, okurken sıkılmak yerine 'Acaba şimdi ne olacak' diye merak ediyorsunuz. Sonlarına doğru ise hiç bitmesin diye üzülmeye bile başlıyorsunuz.

Cik!'te herşey güzel hoş ama eleştirebileceğim tek nokta çizimler olacak. Elbette hitap ettiği yaşa göre çizimler çok iyi. Ama biraz daha kolay anlaşılır ve sevimli olması kitabı daha çekici kılabilirdi. Ama Cik! Sadece eğlenceli, absürd kurgusuyla bile ilgi çekmeye yeter. Bu arada Cik!'i okurken Susam Sokağı'ndaki Minik Kuş'u da anımdamadan geçmeyin...

Çocuklar için Shakespeare

Bu ay köşemde yer vermek istediğim bir başka kitap ise Çizmeli Kedi Yayınları'ndan... Shakespeare'i nasıl bilirsiniz, tanırsınız? İngiliz şair ve tiyatro yazarı William Shakespeare'in yazdığı Romeo ve Juliet, Bir Yaz Gecesi Rüyası, Hamlet bildiğimiz birkaç oyunundan biri. Onun oyunları dilden dile çevrildi, sahnelendi dört bir yanda. Yüzlerce, binlerce kitap yazıldı her bir oyunu hakkında. Peki Shakespeare'in uyarlamalarının ilk kez çocuklar için buluştuğunu söylesem ne dersiniz? Türkiye’de ilk kez Çizmeli Kedi Yayınları tarafından okurlarla buluşturulan Çocuklar İçin Shakspeare Uyarlamaları sayesinde bu ölümsüz eserleri çocuklar da erken yaşta okuma şansı bulacaklar. 17 kitaplık Çocuklar İçin Shakespeare Uyarlamaları'nın ilk altı kitabı Çizmeli Kedi Yayınları tarafından Türkçeye kazandırıldı. Diğer kitaplar ise 2012  bitmeden raflardaki yerini alacak.
Hamlet, Romeo ve Juliet, Bir Yaz Gecesi Rüyası, Antonius ve Kleopatra,Venedik Taciri, III. Richard çocuklar için uyarlanan ilk altı kitap. Bu kitapların kısa kısa tanıtımları ise şöyle:

Hamlet, belki de dünyanın en büyük eseri... Danimarka krallığında geçer bu unutulmaz trajedi. Karların arasında görünen, babasının yüzü mü sahi? Hamlet bulabilecek mi yalanların ardında saklı gerçeği?

Romeo ve Juliet, kabul edilemez bir suçun kurbanları... Birbirlerini sevmekti belki tek kusurları… Acaba aileleri ne diyecekler bu işe? Romeo kavuşabilecek mi biricik Juliet’ine?

Bir Yaz Gecesi Rüyası, çok eğlenceli bir komedi! Periler Kralı Oberon’du aslında karıştıran her şeyi. Biricik eşini kıskanınca, bir büyü yaptı; ona ders vermekti niyeti... Lakin bu büyü etkiledi hiç hesapta olmayan pek çok kişiyi…

Antonius ve Kleopatra, tarih kitaplarından öğrendiğimiz iki kişi. Biri Romalı bir komutan, diğeri Mısır kraliçesi... Antonius, Kleopatra’yı öyle büyük bir bağlılıkla sevdi ki... Ne şan şöhret, ne para… Arkasında bıraktı her şeyi...

Venedik Taciri, kendini beğenmiş bir tüccarın hikâyesi… En yakın arkadaşına yardım etmek niyeti… Para aldığı kişi ise açgözlü bir tefeci… Borcunu ödeyemeyince, mahkemede arar çareyi… Canını kurtarabilecek mi bizim kibirli beyefendi?

III. Richard, sanki dünyaya kötülük yapmaya gelmiş gibi… Ülkesini yönetmek için kalmamış canını yakmadığı biri… Türlü entrikalarla geçmiş ömrü, yokmuş çevirmediği dolap. Bundan mı acaba, en çok sahnelenen oyunlar arasında yeri?

Bence Shakespeare Uyarlamaları'nı okumadan geçmeyin...